Rodzaje obróbki skrawaniem w przemyśle drzewnym
Skrawanie to jedna z podstawowych metod obróbki drewna, dlatego wielopiła jednowałowa jest tak powszechnie wykorzystywaną maszyną. Warto jednak pamiętać, że obróbka skrawaniem może mieć różną postać. Przeprowadza się tutaj takie procesy, jak:
- Piłowanie (wzdłużne, poprzeczne, skośne)
- Struganie płaskie (prostoliniowe, obrotowe)
- Struganie obrotowe (wyrównujące, grubościowe, szerokościowe, profilowe)
- Frezowanie (wyrównywanie, profilowanie, czopowanie, wczepowanie, rowkowanie, głębienie, modelowanie)
- Wiercenie (przewiercanie, wywiercanie, nawiercanie, pogłębianie)
- Dłutowanie (zwykłe, kombinowane, oscylacyjne, łańcuchowe)
- Toczenie (zwykłe, śrubowe)
- Szlifowanie (płaskie, proste krzywoliniowe, profilowe, na okrągło)
Skrawanie to jedna z podstawowych metod obróbki drewna, dlatego wielopiła jednowałowa jest tak powszechnie wykorzystywaną maszyną. Warto jednak pamiętać, że obróbka skrawaniem może mieć różną postać. Przeprowadza się tutaj takie procesy, jak:
Co wpływa na przebieg skrawania drewna?
Na proces obróbki skrawaniem wpływają nie tylko parametry samej maszyny, ale też inne czynniki. Należy do nich między innymi gatunek drewna, ponieważ różnią się gęstością i wilgotnością. Na przykład, drewno dębowe jest gęstsze od lipowego, a znowu lipowe – gęstsze od sosnowego. Im większa gęstość drewna, tym naturalnie większy opór stawia podczas skrawania. Wilgotność również wpływa na opór podczas obróbki, ale w mniejszym stopniu niż gęstość. Im bardziej suche drewno, tym mniejszy stawia opór.
Opór podczas skrawania drewna nie wynika wyłącznie z właściwości samego drewna, ale też technik obróbki. Im większy jest kąt skrawania, tym wyższy staje się opór: obróbka pod kątem 60°, wiąże się z oporem ok. 1,7 raza mniejszym niż przy 70°. Wpływ ma również grubość wióra, ponieważ im węższy, tym większy staje się opór. Mniejszy wpływ ma tarcie noża o drewno, bo w większości przypadków można je pominąć. Znaczenie ma tylko, jeśli wysokość powstającej szczeliny nie wynosi więcej niż 16 cm. Podobnie jest w przypadku prędkości skrawania – jeśli mieści się w przedziale 2-50 m/s, właściwy opór skrawania nie zmienia się w zbyt dużym stopniu. Niewielki wpływ na opór mogą mieć też takie czynniki, jak temperatura i wilgotność w pomieszczeniu, ale nie są to znaczące różnice.
Skorzystaj z fachowego doradztwa maszyn do drewna
Obróbka skrawaniem a bezpieczeństwo
Podczas obróbki drewna konieczne jest stosowanie się do szeregu środków bezpieczeństwa. Chodzi tutaj nie tylko o pozytywne przejście kontroli i brak problemów prawnych, ale przede wszystkim ochronę pracowników przed wypadkami, o które przy pracy z ostrzami niestety nietrudno.
Pierwszym krokiem jest naturalnie odpowiednie przygotowanie do pracy. Pracownik musi posiadać aktualne orzeczenie lekarskie, które świadczy, że nie ma przeciwwskazań do pracy przy maszynach w ruchu, w zapyleniu i hałasie. Konieczne jest też przejście szkolenia BHP, a instruktaż stanowiskowy powinien trwać minimum 8 godzin. Pracownik powinien zapoznać się z zasadami bezpiecznej obsługi maszyny, czynnikami niebezpiecznymi, ryzykiem zawodowym oraz sposobami profilaktyki wypadków. Warto pamiętać, że instrukcje BHP muszą być stale dostępne dla pracowników i napisane zrozumiałym dla nich językiem na podstawie instrukcji przygotowanej przez producenta maszyny. Pracownik musi również otrzymać od pracodawcy obuwie robocze i odzież bez odstających, wiszących części. Warto pamiętać też o środkach ochrony osobistej np. ochronnikach słuchu czy półmaskach przeciwpyłowych oraz ich regularnej wymianie.
Wielopiła do drewna wymaga też odpowiedniej obsługi i konserwacji. Mimo coraz większej automatyzacji, pracującej maszyny nie powinno się zostawiać bez nadzoru. Podczas postoju maszyny powinno się też wykonywać prace konserwacyjne, takie jak: czyszczenie, regulacja, smarowanie, sprawdzanie dokładności, usuwanie odpadów, wymiana i uzupełnianie płynów eksploatacyjnych. Wykonywanie niektórych czynności konserwacyjnych jest możliwe w ruchu maszyny, o ile producent to przewidział i zadbał o odpowiednie zabezpieczenia.
Trzeba zadbać również o warunki panujące na hali produkcyjnej. Konieczne jest wyznaczanie dróg komunikacyjnych o szerokości co najmniej 0,75 metra. Ważne jest też zapewnienie naturalnego oświetlenia oraz takiego światła sztucznego, które nie będzie powodować ryzyka olśnienia i pogorszenia widoczności. Przy obróbce skrawaniem powstaje pył, uznawany za czynnik szkodliwy. Pomocne jest więc wyposażenie stanowiska pracy w urządzenia odciągowe. Nawet przy najlepszej profilaktyce i stosowaniu się do zasad bezpieczeństwa, nie da się w 100% wykluczyć wypadku przy pracy i innych problemów w zakładzie. Przepisy nakładają więc na pracodawcę obowiązek wyposażenia zakładu w apteczkę.
Obróbka skrawaniem daje szerokie możliwości produkcji elementów drewnianych. Żeby jednak była bezpieczna i wydajna, trzeba zaopatrzyć się w maszyny przeznaczone do użytku na skalę przemysłową oraz zadbać o przeszkolenie pracowników.
Czytaj więcej